Κυριακή 21 Ιουλίου 2013

Διαχείριση απορριμμάτων με ΣΔΙΤ: ένας σκοτεινός χορός συμφερόντων που πρέπει να σταματήσει

asimakopoulou
της Γιωργίας Ασημακοπούλου
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αν τελικά αποφύγει τον απόλυτο αφανισμό, μετατρέπεται σε εισπρακτικό μηχανισμό στην υπηρεσία επιχειρηματικών συμφερόντων, που ετοιμάζονται να λεηλατήσουν το δημόσιο πλούτο και τα λαϊκά εισοδήματα και με τη διαχείριση των απορριμμάτων, εκτοξεύοντας στα ύψη τα δημοτικά τέλη. Το σχέδιο αυτό εξυπηρετείται πολύ καλά από τη συστηματική απαξίωση των δημόσιων υπηρεσιών, που έχει πλέον κορυφωθεί τα τελευταία χρόνια. Εξάλλου, έτσι «δικαιολογούν» την εκχώρηση των υφιστάμενων υποδομών και υπηρεσιών στους ιδιώτες, με αναπόφευκτη συνέπεια την οικονομική επιβάρυνση των δημοτών και προετοιμάζουν για τις επερχόμενες ΣΔΙΤ, με τα δυσβάσταχτα δημοτικά τέλη και την απομάκρυνση-απόλυση των εργαζομένων στους ΟΤΑ.Είναι χιλιοειπωμένο και αποτελεί αναντίρρητη πραγματικότητα: Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι τομέας προτεραιότητας για την τρόικα και όχι μόνο. Εργολάβοι και επίδοξοι επενδυτές δίνουν μάχη με στόχο τα κονδύλια του ΕΣΠΑ και τα δημοτικά τέλη. Δίπλα τους «τεχνικοί, νομικοί και οικονομικοί σύμβουλοι» του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα διεκδικούν το δικό τους μερίδιο από τη τελευταία, όπως ίσως νομίζουν, μεγάλη δεξαμενή πόρων. Και εδώ έχουν το δικό τους ρόλο οι εκλεγμένοι της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ενδεικτικές είναι πρόσφατες αποφάσεις ανάθεσης υπηρεσιών «συμβούλων» και ΣΔΙΤ για μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων στο νομό Ηλείας και στη Δυτική Μακεδονία.
Σημερινές εξελίξεις
Όπως είναι σχετικά γνωστό, σε εξέλιξη βρίσκονται δώδεκα (12) Διαγωνισμοί για Συμπράξεις Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα στη διαχείριση απορριμμάτων: Δυτική Μακεδονία, Πελοπόννησος, Αιτωλοακαρνανία, Σέρρες, Ηλεία, Αχαΐα, τέσσερις (4) διαγωνισμοί στην Αττική και οι πρόσφατα ενταχθέντες στις ΣΔΙΤ για την Ηπειρο και Κέρκυρα. Όπως αναφέρουν δημοσιεύματα, πρόκειται για μια τεράστια αγορά, που μπορεί να αναπληρώσει τη βουτιά των δημόσιων έργων, αφού ο συνολικός προϋπολογισμός των συμβάσεων ανέρχεται σε 2,1 δις ευρώ, σε τιμές 2012, με το κόστος κατασκευής στα 750 εκατ. ευρώ και προβλεπόμενη συγχρηματοδότηση από κοινοτικούς πόρους και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Με αυτές τις συμβάσεις ΣΔΙΤ, διάρκειας καταρχήν 27 χρόνων, ο επενδυτής αναλαμβάνει τη μελέτη, κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία των υποδομών των μονάδων επεξεργασίας που προορίζονται να υποδέχονται σύμμεικτα απορρίμματα. Στις προκηρύξεις που βγαίνουν, το αντικείμενο δεν περιορίζεται στις μονάδες επεξεργασίας. Ο επενδυτής προβλέπεται να αναλάβει και όλες τις υποδομές και δραστηριότητες, υπάρχουσες ή απαιτούμενες νέες. Αναλαμβάνει δηλαδή εξ ολοκλήρου το σύστημα διαχείρισης. Είναι προφανές ότι και η αποκομιδή δεν θα ξεφύγει.
Την ίδια στιγμή – και μάλλον εντεινόμενα το επόμενο διάστημα μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες των ΣΔΙΤ – έχουμε σειρά αναθέσεων για υπηρεσίες «απασχόλησης προσωπικού», κυρίως στον τομέα της διαχείρισης, και βέβαια έχουμε τις κλασικές αναθέσεις υπηρεσιών συντήρησης ή αποκομιδής κ.λπ. όπου ο ανάδοχος χρησιμοποιεί και δικό του εξοπλισμό ή εγκαταστάσεις. Αν και προβάλλεται το πρόσχημα της έλλειψης προσωπικού και εξοπλισμού, τελικά, για τους Δήμους που μπαίνουν σ’ αυτή τη διαδικασία δεν προκύπτει κανένα οικονομικό όφελος. Μόνο το εργολαβικό κέρδος και το ΦΠΑ που καλούνται να καλύψουν οι δήμοι αρκεί για να καταλάβει κανείς πόσο «μπαίνουν μέσα»!
Αναπάντητα ερωτήματα
Από όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας μετά και από την πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή επερώτησης του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για τη διαχείριση των απορριμμάτων (http://goo.gl/cYeyt), σημειώνω:
Η κυβέρνηση, δια του κ. Καλαφάτη, Αν. Υπουργού ΠΕΚΑ, μετά τη δημοσιότητα που πήρε η Ειδική Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. και σχετικό άρθρο στις «Οικοτριβές», τ. 2), προσπαθεί να διασκεδάσει τον κίνδυνο να απορριφθούν χρηματοδοτήσεις για μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων. Παρουσιάζει στη Βουλή τις δράσεις για το Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης Απορριμμάτων και για την Αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης, που θα εγκριθούν όμως κατόπιν εορτής, αφού δηλαδή πρώτα προχωρήσουν οι διαγωνισμοί για τις ΣΔΙΤ!
Δεν αναλαμβάνει την ευθύνη ούτε για την επιλογή μεθόδων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων και ρίχνει το μπαλάκι των ευθυνών στην αυτοδιοίκηση. Στα ερωτήματα για το παρωχημένο των Περιφερειακών σχεδιασμών και τις ανεπίκαιρες μελέτες που συνοδεύουν τους διαγωνισμούς, η απάντηση του Αν. Υπουργού ήταν ότι δεν φταίει το ΥΠΕΚΑ, καθώς τους σχεδιασμούς και τις μελέτες που είναι η βάση των διαγωνισμών τις έκαναν οι φορείς διαχείρισης αποβλήτων…
Οι διαγωνισμοί για τις ΣΔΙΤ και ειδικότερα η επίμαχη φάση του Ανταγωνιστικού Διαλόγου, που οδηγεί στην επιλογή αναδόχου-επενδυτή, γίνονται σε καθεστώς απόλυτης και αδιαφανούς εποπτείας από την κυβέρνηση, μέσω της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ. Στην καταγγελία για αδιαφάνεια και έλλειψη διαλόγου με την κοινωνία, η κυβέρνηση παραπέμπει σε μια κατόπιν εορτής, περιορισμένη στα κόμματα διαβούλευση για την αναθεώρηση του εθνικού σχεδιασμού, χωρίς τους πολίτες και τους θεσμικούς φορείς της αυτοδιοίκησης.
Χαρακτηριστική περίπτωση η Αττική. Στην ερώτηση «τι κάνετε με την Αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ Αττικής;», το ΥΠΕΚΑ και η Περιφέρεια Αττικής απαντούν «η αναθεώρηση είναι αρμοδιότητα του ΕΔΣΝΑ, δεν είναι δική μας υπόθεση»! Ο Περιφερειάρχης και Πρόεδρος του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Αττικής (ΕΔΣΝΑ) Γ. Σγουρός σε κάθε δημόσια ομιλία του το τελευταίο χρόνο δεν παραλείπει να δηλώνει: «Το ΠΕΣΔΑ του 2003 ψηφίστηκε από τη Βουλή και είναι Νόμος του κράτους. Μόνο η Βουλή μπορεί να τον αλλάξει!» Τα συμπεράσματα δικά σας…
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ κατήγγειλε τις ΣΔΙΤ ως αποκαλυπτικές των προθέσεων της κυβέρνησης να εξασφαλίσει την κερδοφορία των επιχειρηματιών απέναντι ακόμη και στις εγγενείς αβεβαιότητες, όπως η μεταβολή της ποσότητας και σύνθεσης των απορριμμάτων, αλλά ακόμη και στην περίπτωση μελλοντικής μεταβολής των απαιτήσεων της ευρωπαϊκής νομοθεσία τα επόμενα 30 χρόνια. Οι ιδιωτικοί φορείς που θα εμπλακούν στη διαχείριση των απορριμμάτων μπορούν να ζητήσουν αποζημίωση για οτιδήποτε τους καθυστερήσει, εμποδίσει στην επίτευξη των αποτελεσμάτων ή προκαλέσει στέρηση εσόδων…
Και βέβαια, η μνημονιακή συγκυβέρνηση και οι αρεστοί επιτελείς της επεξεργάζονται σειρά μέτρων και δράσεων στο ίδιο κλίμα άκρατης… δημοκρατίας που τη χαρακτηρίζει! Εξάλλου πρέπει να δείξουν στους δανειστές ότι παίρνουν τα προσήκοντα μέτρα για τη διαχείριση των αποβλήτων. Οι πολίτες θα μάθουν όταν θα κληθούν να πληρώσουν το μάρμαρο…
*η Γιωργία Ασημακοπούλου είναι μέλος της Ανεξάρτητης Ενωτικής Κίνησης ΕΣΔΝΑ
ΠΗΓΗ: http://www.askota.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=2418:diaxeirish-aporrimmatwn-me-sdit-enas-skoteinos-xoros-sumferontwn-pou-prepei-na-stamathsei&catid=174:dixeirisi-aporimaton&Itemid=635

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου